สัญลักษณ์ลูกเสือโลก

สัญลักษณ์ลูกเสือโลก-The World Scout Emblem

สัญลักษณ์ซึ่งลูกเสือประมาณ ๒๕๐ ล้านคน ใช้ประดับมาตั้งแต่เริ่มก่อตั้งขบวนการ และ ทุกวันนี้ลูกเสือ ๑๖ ล้านคนใน ๑๕๐ ประเทศ ก็ยังคงใช้สัญลักษณ์นี้อยู่  เป็นสัญลักษณ์หนึ่งที่รู้จักกันแพร่หลายทั่วโลก

 แต่ลูกเสือและสาธารณชนก็มักถามกันบ่อยๆว่าสัญลักษณ์นี้เริ่มต้นมีความเป็นมาอย่างไร

   

ลอร์ด บาเดน-เพาเวลล์ ให้คำตอบด้วยตัวท่านเองว่า“เครื่องหมายของเรานำมาจากเครื่องหมาย ‘ชี้ทิศเหนือ’ซึ่งใช้เขียนบนแผนที่ต่างๆเพื่อระบุทิศเหนือ”  เลดี้ บาเดน-เพาเวลล์ ได้กล่าวภายหลังว่า “มันแสดงหนทางแท้จริงที่เราจะมุ่งไป” 

                 

ดังนั้นสัญลักษณ์นี้จึงช่วยเตือนลูกเสือให้เป็นผู้ที่เที่ยงตรงและเชื่อถือได้ เสมือนดั่งเข็มทิศที่มุ่งไปยังอุดมการณ์ลูกเสือของพวกเขาและยังช่วยบอกหนทางให้กับผู้อื่นอีกด้วย

ในขบวนการลูกเสือ เราใช้ปลายยอดทั้งสามของสัญลักษณ์แทนคำปฏิญาณสามข้อของลูกเสือ ดาวห้าแฉกสองดวงที่ประดับอยู่นั้น ในบางประเทศใช้ แทน ความจริง และ ความรู้

      สำหรับสัญลักษณ์ลูกเสือโลกนั้น เครื่องหมายลูกเสือจะถูกล้อมรอบด้วยเชือก โดยผูกปลายติดกันด้วยเงื่อนพิรอด อันเป็นสัญลักษณ์แทนความสามัคคี และ ความเป็นพี่น้องกันของขบวนการลูกเสือทั่วโลก ไม่มีใครสามารถที่จะทำให้เงื่อนพิรอดนี้หลุดออกได้ ไม่ว่าจะดึงอย่างแรงแค่ไหน เช่นเดียวกับกิจการลูกเสือที่แม้จะขยายตัวออกไปเท่าใด ขบวนการก็ยังคงความสามัคคีมั่นคง

       สีของเครื่องหมายลูกเสือโลกเป็นสีขาวบนพื้นสีม่วง(Royal Purple) สีเหล่านี้ก็เป็นสัญลักษณ์เช่นกัน  ในวิชาว่าด้วยตราประจำตระกูล สีขาวหมายถึงความบริสุทธิ์ และสีม่วง แสดงถึงความเป็นผู้นำและการช่วยเหลือผู้อื่น

   ประวัติการออกแบบ

อันที่จริง เครื่องหมายลักษณะนี้มีใช้กันมานานหลายศตวรรษแล้ว ก่อนที่จะนำมาใช้ชี้ทิศเหนือในเข็มทิศ พบว่าชาวจีนใช้เครื่องหมายนี้เป็นสัญลักษณ์ชี้ทิศทางมาตั้งแต่สองพันปีก่อนคริสตกาล หนังสือสารานุกรมลารูส (Larousse Encyclopedia)บันทึกว่าเครื่องสำริดของชาวอิทรัสคัน และเครื่องประดับของชาวโรมันบางชิ้น มีเครื่องหมายนี้ปรากฏอยู่ นอกจากนี้ยังพบที่อนุสาวรีย์โบราณในอิยิปต์ และ อินเดีย อีกด้วย

เครื่องหมายนี้ถูกนำมาใช้ช่วยการนำร่องในยุโรป บางทีอาจจะตั้งแต่ปลายศตวรรษที่ ๑๓  เมื่อมาร์โค โปโล  นำเข็มทิศกลับมาจากจักรวรรดิจีน สารานุกรมแกรนด์ (Grand Encyclopedia) ยกย่องนักเดินเรือชาวอิตาลีชื่อ ฟลาวิโอ กิโอจา แห่ง อมาลฟี (Flavio Gioja of Amalfi) ในการวาดรูปนี้เป็นสัญลักษณ์ ‘ชี้ทิศเหนือ’ บนเข็มทิศสมัยแรกเริ่มที่เขาสร้างขึ้น

สารานุกรมบริแตนนิกา(Encyclopedia Britannica)ให้ข้อสังเกตอีกทัศนะหนึ่งที่น่าสนใจเกี่ยวกับการเริ่มต้นของสัญลักษณ์นี้ นั่นคือมันมีจุดกำเนิดมาจาก‘ทิศทางลม’ซึ่งเก่าแก่กว่าเข็มทิศแม่เหล็กเป็นอย่างมาก โดยเริ่มปรากฏให้เห็นครั้งแรกในแผนภูมิของนักเดินเรือแห่งทะเลเมดิเตอเรเนียน ทิศทางหลักของลมทั้งแปดทิศแสดงให้เห็นด้วยตัวอักษรกรีก และ ใช้ตัวอักษร "T" ซึ่งมาจาก  “ทรามอนตานา(Tramontana )” เป็นเครื่องหมายแสดงแทนลมเหนือ  ต่อมาตัวอักษร "T" ก็ถูกเสริมแต่งหรือเขียนร่วมกับหัวลูกศร จนกระทั่งนึกไม่ออกว่ามันคือตัว"T"  และ ลืมเลือนที่มาของมันไป

รูปแบบของสัญลักษณ์นี้ยังถูกนำไปใช้ในที่อื่นๆอีก เช่น พบในตราประจำตระกูลที่ออกแบบอย่างหรูหรา นอกจากนี้ยังพบในงาน ออกแบบตกแต่งต่างๆมากมาย บางครั้งมันจะมีความหมายแทน หอก หรือ หัวลูกศร, แทนดอกลิลลี่(เฟลอ เดอ ลีส์ - Fleur de Lys) และ แม้กระทั่งแทนผึ้งหรือคางคก

ปัจจุบัน สัญลักษณ์นี้ยังคงชี้ทิศทางให้กับต้นหนนักเดินทาง เช่นเดียวกับที่มันยังคงชี้ทิศทางในการให้บริการและความเป็นพี่เป็นน้องแก่สมาชิกของขบวนการลูกเสือทั่วโลก

---------------------------

ที่มา:

SCOUT FACTS, World Scout Bureau,  World Organization of the Scout Movement, June, 1985

http://pinetreeweb.com/crest.htm